A żeby było jeszcze fajniej, to trzy lata po pierwszej nominacji zgadnijcie co się stało?
Gorzkie łzy Petry von Kant powtórzyło los swoich poprzedników... swoją drogą tego też nigdzie nie potrafię znaleźć....

W końcu w roku 1974 Opowieść o Effi Briest doczekała się wygranej, zdobyła Nagrodę Specjalną na Berlinale. Pierwsza zdobycz Fassbindera, o której jak na złość też nigdzie ani widu ani słychu....

Zaraz po tym sukcesie Strach zżerać duszę, również zostało docenione przez FIPRESCI , Jury Ekumeniczne i tutaj nawet fakt, że Złota Palma śmignęła mu przed oczami nie przeszkadza.

"Jeden z najgłośniejszych filmów wczesnego okresu twórczości Rainera Wernera Fassbindera. Nagrodzona w Cannes opowieść o dojrzałej kobiecie, która zakochuje się ze wzajemnością w marokańskim gastarbeiterze. Jej samotne, ponure życie wypełnia odtąd uczucie nieznane, spóźnione i niezwykłe zarazem. Szczęście wspólnego życia zostaje zniszczone przez sąsiadów, negatywnie odnoszących się do związku dwóch przegranych, okrutnie doświadczonych przez los ludzi. Nie akceptując romansu kobiety, zmuszają ją do zerwania znajomości."

Od teraz jeden z moich ulubionych melodramatów i ogólnie z filmów Fassbindera.. Naprawdę szkoda, że główna nagroda Cannes znalazła innego właściciela. Jednak by ją w pełni zrozumieć trzeba być w nastroju, bo wielu narzeka, że nic się nie dzieje, albo że za bardzo pokręcone to wszystko. Ale w tym szaleństwie jest metoda, a koneserzy na pewno będą zadowoleni.
O poszukiwaniu szczęścia, sile plotek, stereotypów i próby podporządkowania się własnym potrzebom.

Das Glück ist nicht immer lustig....

Strach zżerać duszę zapoczątkował karierę tragicznego aktora El Hedi ben Salem, z którym niemiecki reżyser był w burzliwym związku, wokół którego krążą fałszywe plotki jakoby zginął samobójczą śmiercią w więzieniu w roku 1982. Otóż wg pewnych źródeł w tym roku Fassbinder dowiedział się o śmierci byłego kochanka  (który tak naprawdę zabił się w '75) i to jemu zadedykował film Querelle, o którym napisałam coś na końcu.



Na kilka lat nastąpiła cisza, Fassbinder co prawda nadal produkował jeden film za drugim jednak żaden z nich nie został nigdzie doceniony, dopiero w roku 1978 za Niemcy Jesienią uzyskał po raz kolejny nominację do Złotego Niedźwiedzia.

"Znakomite grono niemieckich filmowców tworzy wspólnie ten, wyróżniony na MFF w Berlinie, interesujący dokument, który wywołało niejako porwanie przemysłowca Schleyera. Film składa się z wypowiedzi i komentarzy realizatorów, którzy podsumowują polityczną i społeczną sytuację, jak panuje w podzielonych Niemczech."

Fanom produkcji politycznych oraz historycznych się spodoba. Sam Fassbinder pojawia się tu w roli 'aktora', który razem z innymi omawia sytuację Niemiec, produkcja która w swoim czasie budziła kontrowersje, dziś jest zupełnie pomijana, mimo że na swój sposób przetarła szlaki filmom, które w 95% są dokumentalne.

A za Desperację został nominowany do Złotej Palmy.

Film na podstawie powieści Vladimira Nabokova, która momentami nawiązuje do Lolity. "Niemcy, początek lat 30-tych. Na tle wzrostu siły nazistów, Hermann Hermann, rosyjski emigrant i magnat czekolady, powoli wariuje. Zaczyna się od tego, że siedząc w fotelu obserwuje jak sam się kocha z żoną, Lydią, i z jej kuzynką. Hermann wkrótce zaczyna rozładowywać swoją wściekłość na swoich pracownikach, innych przedsiębiorcach i obcych. Wtedy spotyka Felixa, wędrownego robotnika, który wygląda dokładnie tak jak on. Wykupuje nową polisę ubezpieczeniową na życie..."
Lubię prozę Nabokova, ale ta produkcja do mnie nie przemawia, nic a nic. I zupełnie nie rozumiem, dlaczego takie byle co było nominowane do Złotej Palmy... za dużo kombinowania a za mało Fassbindera, w którego kunszcie teatralno - filmowym się zakochałam.


Małżeństwo Marii Braun otrzymało nagrodę Specjalną (Srebrny Niedźwiedź dla najlepszej aktorki), kiedy to niemiecki reżyser coraz to bardziej zatracał się a narkotycznym nałogu.

"Maria Braun to matka-Niemka, symbol odradzających się z gruzów Niemiec, upadłej godności narodowej, szukającej ratunku w odbudowie ekonomii. Jej małżeństwo trwało jeden dzień i dwie noce, później utraciła męża na długie lata. Mąż poszedł na front wschodni, później znalazł się w sowieckim łagrze. Maria została sama. Maria Braun zdaje się ucieleśniać okres najgłębszego upodlenia Niemców tuż po wojnie na skutek zniszczeń, nędzy i głodu, okres dewaluacji wszelkich wartości, także kulturalnych oraz moralnych. Maria nie jest zła ani zepsuta, po prostu chce przeżyć i doczekać powrotu swego Hermanna. Jednak raz złamane zasady etyczne prowadzą do postępującej deprawacji."

Jedna z najważniejszych produkcji niemieckiego enfant terrible, absolutny must see, którego sam Bergman by się nie powstydził.



Ostatecznie po wielu latach walki w końcu udało mu się zdobyć upragnionego Złotego Niedźwiedzia za Tęsknotę Weroniki Voss w roku 1982.

"Akcja filmu toczy się w zachodnich Niemczech . Rzecz dzieje się na przełomie lat 40. i 50. Wtedy to niemieckie społeczeństwo przeżywało trudne rozliczenia z hitleryzmem. Veronikę Voss, zapomnianą aktorkę i byłą kochankę samego Goebbelsa, odnajduje przypadkiem na początku lat 50 dziennikarz sportowy. W tej chwili Veronika jest upadłą femme fatale, która marzy o powrocie na ekran. No niestety, ale nie wydaje się to jednak możliwe. Jest wiele rzeczy, które stoją na przeszkodzie by ponownie zabłysnąć. Pomijając nazistowską przeszłość, aktorka jest uzależniona od morfiny, a na dodatek ubezwłasnowolniona przez lekarkę, psychiatrę, dr Katz."

Klimatyczna produkcja w konwencji czarno- białej w pełni oddaje ducha życiowych potyczek tamtych lat.
Zasłużona wygrana, mimo że jeszcze nie sprawdzałam jaką miała konkurencję, ale wystarczy mi to, że Fassbinder po raz kolejny udowodnił, że ma rękę do aktorów i do kamery. Fabuła oparta jest na prawdziwym życiu Sybille Schmitz, niemieckiej gwiazdy filmowej.



Jak na prowokacyjnego geniusza przystało jego zakręcone życie zakończyło się równie tragicznie co los innych rebeliantów- przedawkowanie heroiny. Jego ostatnie dzieło Querelle ukazało się po śmierci reżysera i do dziś jest często wspominane, chociaż gdyby Fassbinder jeszcze jakiś czas pożył to i to odeszło by w zapomnienie i czekało aż ktoś go znów wyciągnie na światło dzienne.

"Powieści Geneta wydają się nie być możliwymi w adaptacji filmowej. Fassbinder udowadnia jednak, że jest to możliwe. Jak to u Geneta - seks i śmierć to nierozłączne tematy, a to wszystko ukazane jest w bardzo "sennej", statycznej prawie (teatralnej?) atmosferze. Film trudny i - mimo wszystko - tylko dla wielbicieli pisarza."

Dzieło ku pamięci El Hedi ben Salem'a. Co prawda nie znam Geneta, ale film zrobił na mnie olbrzymie wrażenie, głównie pod względem wizualnym, dlatego też niedługo wybieram się na książkowe łowy i mam nadzieję go znaleźć w którymś z wrocławskich antykwariatów.
Ostatni wór Fassbindera pozostawia spory niedosyt, choć mam jeszcze kilka filmów do nadrobienia, to już tęsknię za jego wyobraźnią i tym jak przekształcał ją na filmową rzeczywistość.

Jeżeli ktoś uważa się za fana kinematografii europejskiej to bez Fassbindera się nie ruszy. Jego produkcje mają ze sobą wiele wspólnego, ale w końcu każdy reżyser wyrabia sobie swój własny styl silnie insirowany teatrem, a stylistyka R. W. F.  do łatwych nie należy. Przypomina mi minimalizm Antononiego zmiksowany z egzystencjalizmem Bergmana- uczta dla koneserów, a ciekawskim, ale niezbyt przekonanym do ciężkiego kina polecam żeby zacząć od Miłość jest zimniejsza niż śmierć, jest to zdecydowanie najłatwiejszy twór pokręconej wyobraźni prekursora nowego kina niemieckiego. Generalnie do wyżej wymienionych dzieł trzeba mieć czas bo oglądanie byle jak można sobie lepiej zostawić dla blockbusterów, tutaj szare komórki się nie znudzą ani nie zmęczą.. (no może trochę).